Ben ik zwanger?

Waarom moet ik een zwangerschapstest doen?

Misselijkheid, vermoeidheid, toegenomen eetlust... Je hebt enkele typische zwangerschapsymptomen opgemerkt, maar alleen een test kan je bevestigen of je zwanger bent. De klassieke urinetest is praktisch, snel en kan je thuis zelf doen. Die is 99% betrouwbaar, maar moet je wel laten bevestigen bij een arts.

De klok tikt tergend langzaam... binnen een minuut weet je het zeker! Dit moment zal in je geheugen gegrift staan als het startpunt van een nieuw leven. Duimen maar!

Wanneer doe ik een zwangerschapstest?

Zwangerschapstesten, zowel urine- als bloedtesten, detecteren het HCG-hormoon (humaan choriongonadotrofine). Het is alleen aanwezig bij zwangere vrouwen en wordt afgescheiden nadat de eicel is ingenesteld in de baarmoeder. De HCG-spiegels nemen dan iedere week sterk toe. De piek van dit zwangerschapshormoon bereik je op week 12 van de zwangerschap, daarna nemen deze waardes geleidelijk af.

Hoewel het HCG-niveau een zwangerschap kan bevestigen, moet je de urinetest uitvoeren vanaf de verwachte menstruatiedatum. Doe je dat te vroeg, dan bestaat het risico op een "valsnegatief". Daarom is het aanbevolen enkele dagen na de menstruatie (of zelfs een week) te wachten met het afnemen van een test. Dit geeft een betrouwbaarder resultaat

Welke zwangerschapstesten zijn er beschikbaar?

De urinetest

Zonder voorschrift verkrijgbaar bij de apotheek of in de supermarkt. Simpel om te begrijpen en makkelijk zelf uit te voeren. De meeste tests moet je 5 seconden onder je urinestraal (‘s ochtends) houden. Wacht 1 à 3 minuten tot er een resultaat verschijnt. Ben je zwanger? Dan wordt er een kleur, smiley of "+" zichtbaar.

Een urinetest is 99% betrouwbaar als je ze juist uitvoert. Het gebeurt soms dat er een negatief resultaat tevoorschijn komt als er wél een zwangerschap is. In geval van twijfel, neem dan enkele dagen later nog een test af.

Dan zal er meer HCG zijn vrijgekomen in je lichaam. Het tegenovergestelde – een valspositief resultaat – is zeldzaam.

Enkele dingen die je moet weten voor de urinetest

Controleer altijd de vervaldatum. Een zwangerschapstest is twee tot drie jaar houdbaar.

Volg de gebruiksaanwijzing stap per stap.

Neem de test 's ochtends af nadat je opstaat, de urine is dan geconcentreerder.

Wacht de aangegeven tijd af die op de verpakking staat, voordat je het resultaat afleest.

Drink niet té veel water (max. 2,5l) daags voor je test. Want dat verdunt je urine waardoor het HCG-hormoon minder detecteerbaar is.

Doe het niet te vroeg. De urinetest zou accuraat moeten zijn als je een dag overtijd bent, maar artsen adviseren om twee of drie dagen te wachten voor een betrouwbaarder antwoord.

Doe de test ook niet de dag vóór je verwachte menstruatie.

Is je urinetest positief? Gefeliciteerd! Maak een afspraak met je gynaecoloog om het resultaat te bevestigen.

Vroege zwangerschapstest

Een vroege urinetest is gevoeliger en detecteert het HCG-hormoon sneller dan het klassieke model. Vaak kan je het al 6 dagen voor de verwachte menstruatiedatum gebruiken.

In tegenstelling tot wat veel mensen denken, is een vroege test ook betrouwbaar. Besef wel dat een positief resultaat niet garandeert dat het embryo goed is ingenesteld en dat de zwangerschap zich voortzet. Vanuit psychologisch oogpunt is een opeenstapeling van deze kleine miskramen (die je detecteert met deze tests) schadelijk voor het moreel. Weeg dus zorgvuldig de voor- en nadelen af voordat je een vroege zwangerschapstest afneemt.

Digitale zwangerschapstest

De digitale zwangerschapstest wordt steeds populairder. Dankzij het scherm krijg je een duidelijke uitslag, vaak met aanduidingen zoals "Zwanger" of "Niet zwanger", en sommige modellen geven ook een schatting van het aantal weken sinds de bevruchting.

Hoewel deze iets duurder is, is een digitale test handig voor wie graag een duidelijke en ondubbelzinnige interpretatie wil.

Een bloedtest om de zwangerschap te bevestigen

Een bloedtest, voorgeschreven door een arts en uitgevoerd in een laboratorium, is nog betrouwbaarder dan een urinetest: hij is 100% nauwkeurig. Het geeft een accurate meting van het HCG-niveau en een geschatte datum van het begin van de zwangerschap.

Een bloedtest kan een zwangerschap een week voor de verwachte menstruatiedatum opsporen (8 – 10 dagen na de bevruchting). Je zult wel 24 uur moeten wachten voordat je eindelijk het goede nieuws krijgt!

Gewoonlijk zal de gynaecoloog bij de eerste afspraak voorstellen dat je een bloedonderzoek of een echografie doet.

Betrouwbaarheid van zwangerschapstesten en vals-positieve resultaten

Zwangerschapstesten geven, als je ze correct gebruikt, een nauwkeurigheid tot 99% en je kunt ze gewoon thuis uitvoeren. Toch hangt de betrouwbaarheid sterk af van het moment waarop je test.

Voor een betrouwbaar resultaat doe je de test best minstens 5 dagen na je verwachte menstruatiedatum.

Of als je wel die 100% betrouwbaarheid wilt hebben, doe dan een bloedtest bij je huisarts of een echo bij je verloskundige.

In het begin van een zwangerschap kan het hCG-hormoon nog te laag zijn om opgemerkt te worden, wat een invloed heeft op de betrouwbaarheid van de test. Daarom worden vroege zwangerschapstesten soms als minder betrouwbaar beschouwd.

Valspositieve resultaten zijn zeldzaam. Dat komt doordat urinetests zeer betrouwbaar zijn en specifiek ontwikkeld zijn om het hCG-hormoon op te sporen.

Toch zijn er situaties waarin een valspositieve test kan optreden, zoals bij bepaalde eierstokcystes, medicatie met hCG (vaak gebruikt bij vruchtbaarheidsbehandelingen), of kort na een zwangerschap (zoals een miskraam, een vrijwillige onderbreking of een buitenbaarmoederlijke zwangerschap).

Getuigenissen van ouders: de zwangerschapstest

Ik dacht dat ik zwanger was, dus deed ik een urinetest – en die was positief. In het begin wist ik niet hoe ik het aan mijn man moest vertellen. Mijn idee? Ik legde “de gids voor de beginnende papa” op zijn nachtkastje. We gingen slapen: hij doodop van zijn dag, ik stijf van de spanning. Plots roept hij: “Dat meen je niet? Heu … zeg dat het echt waar is?” En ja, hoor!