CMV-infectie tijdens de zwangerschap: bescherm je baby tegen cytomegalovirus

Wat is cytomegalovirus (CMV)?

Het cytomegalovirus, of CMV, is een veelvoorkomend virus uit de groep van de herpesvirussen, net zoals het virus dat waterpokken veroorzaakt. Als je eenmaal besmet bent geweest met dit virus, kan het "slapend" in je lichaam blijven zonder grote problemen. Dit is belangrijk om te weten, want een CMV-infectie kan tijdens de zwangerschap soms risico's voor je baby met zich meebrengen.

Wist je dat? In België heeft ongeveer de helft van de volwassenen al antistoffen tegen CMV. Dit betekent dat ze al eens een infectie met CMV hebben doorgemaakt.

Symptomen van een CMV-infectie

Een cytomegalovirus-infectie kan ongemerkt voorbijgaan, omdat de symptomen op andere infecties of ziektes lijken. Dit maakt het lastiger om de besmetting te herkennen. Het ziektebeeld lijkt op dat van klierkoorts met symptomen zoals:

• Koorts
• Keelpijn
• Gezwollen lymfeklieren
• Algemeen gevoel van misselijkheid
• Vermoeidheid

Hoe kan een CMV-besmetting tijdens de zwangerschap ontstaan?

Om je ongeboren kind zo goed mogelijk te beschermen is het van essentieel belang om te weten hoe je besmet wordt. Zo kan een congenitale CMV-infectie voorkomen worden.

• Via contact met speeksel en urine, vooral bij kleine kinderen die besmet zijn. Je kunt makkelijk in contact komen met het virus door bestek te delen of oppervlakken aan te raken die met speeksel of urine in aanraking zijn gekomen.
• Via de placenta tijdens de zwangerschap (foetale infectie), tijdens de bevalling door contact met vaginaal vocht of sperma, of tijdens het geven van borstvoeding via moedermelk.

Het begrijpen van hoe je besmet wordt is essentieel om een congenitale CMV-infectie te voorkomen en je ongeboren kind zo goed mogelijk te beschermen.

Eenvoudige preventieve tips voor zwangere vrouwen

Het goede nieuws is dat goede handhygiëne al een groot verschil kan maken om het risico op een CMV-besmetting te beperken. Dit zijn de belangrijkste punten voor zwangere vrouwen:

• Was je handen vaak met water en zeep, vooral na contact met speeksel en urine van jonge kinderen.
• Vermijd het delen van je maaltijden, drankjes of bestek met besmette kinderen. En om hun fopspeen schoon te maken: stop hem niet in je eigen mond!
• Stop niet met knuffelen! Maar geef tijdens de zwangerschap liever een kusje op het voorhoofd in plaats van op de lippen of wangen.

Deze preventieve maatregelen kunnen de kans op overdracht aanzienlijk verminderen.

Welke risico's zijn er verbonden aan een CMV-infectie tijdens de zwangerschap?

Voor jou als zwangere vrouw is een cytomegalovirus-infectie zelden een probleem. Waar het vooral om draait, is het welzijn van je ongeboren baby. 

Als je tijdens de zwangerschap voor de eerst keer besmet raakt met het virus (primo-infectie), vooral in het eerste trimester van de zwangerschap, bestaat de kans dat het wordt doorgegeven aan je baby. Dit noemen we een congenitale CMV-infectie. In het eerste trimester kunnen er soms ernstige gevolgen optreden zoals neurologische afwijkingen. Daarom zijn deze preventieve maatregelen zo belangrijk.

Goed om te weten: Het tijdstip van infectie is cruciaal. Een besmetting in het derde trimester heeft meestal minder blijvende gevolgen dan tijdens het eerste trimester. Bij infectie tijdens de eerste 12 weken zwangerschap is het risico op ernstige complicaties het grootst.

Screening en medische opvolging bij CMV tijdens de zwangerschap

In België wordt niet standaard bij alle zwangere vrouwen een screening op CMV uitgevoerd. De belangrijkste reden is dat preventie door hygiëne de meest voorkomende en effectieve bescherming biedt tegen deze virale infectie.

Heb je vragen over een mogelijke CMV-infectie? Aarzel dan niet om met je gynaecoloog te praten. Bij vermoeden van een actieve infectie kunnen ze een bloedtest voorstellen om te kijken of je antistoffen hebt. Ook kan echografie of onderzoek van vruchtwater overwogen worden.

Als tijdens de zwangerschap een infectie wordt vastgesteld, zal je baby extra worden opgevolgd. Bij een symptomatische infectie kan de arts antivirale middelen overwegen om de overdracht te beperken.

Congenitale CMV: als je baby besmet is

De meeste pasgeboren kinderen met congenitale CMV hebben geen symptomen (asymptomatische congenitale CMV-infectie). Van alle baby's die geboren worden met het virus, heeft ongeveer 1 op de 5 kinderen symptomen. Dit maakt congenitale CMV-infectie een van de meest voorkomende aangeboren infecties.

Een symptomatische congenitale CMV-infectie kan variëren van mild tot ernstig (meestal met gehoorstoornissen of groeiachterstand). Daarom is goede neonatale opvolging essentieel. Het fijne is dat als je pasgeboren baby symptomen heeft, een antivirale behandeling kan helpen om de gevolgen te beperken.

Borstvoeding en CMV

Bij FamilyNes moedigen we borstvoeding aan, ook bij moeders met een CMV-infectie. Hoewel het virus in moedermelk aanwezig kan zijn, vormt borstvoeding voor voldragen, gezonde baby's geen risico.

Voor zeer vroeg geboren baby's (voor 32 weken) kan de situatie anders zijn bij een secundaire infectie. Je kan dit dan best bespreken met het medische team.